Retinol, dermatolojide uzun yıllardır fotoaging, akne ve lekelenme tedavilerinde kullanılan A vitamini türevi bir aktif bileşendir. Cilt yüzeyindeki hücrelerin daha hızlı yenilenmesini sağlar, gözenekleri sıkılaştırır, ince çizgileri azaltır ve cilt tonunu eşitler.
Ancak Uzm. Dr. Özlem Vayvada’ya göre bu güçlü etki, doğru oran ve doğru aralıkta kullanılmadığında, cilt bariyerinde hassasiyet yaratabilir: “Retinol, cilt hücre döngüsünü hızlandırarak soyulma etkisi yaratır. Bu da cildi geçici olarak savunmasız hale getirir. Nem desteği ve güneşten koruma sağlanmadığı zaman bariyer hasarı oluşur ve cilt kızarır, yanar, pullanır.”
Cilt hücrelerinin yenilenmesini hızlandırarak ince çizgi, kırışıklık, akne ve leke tedavisinde etkili sonuçlar veren retinol, cilt bakım rutininin vazgeçilmezi haline geldi. Ancak bu güçlü bileşen yanlış konsantrasyonda, aşırı sıklıkta veya uyumsuz ürünlerle bir arada kullanılması sonucu cilt bariyerine zarar verebiliyor.
Tıbbi olarak retinoid dermatitis olarak adlandırılan bu tablo, retinol irritasyonu veya retinol yanığı olarak bilinir. Başlıca belirtiler şunlardır:
1. Düşük konsantrasyonla ve kademeli başlayın
Retinole yeni başlayanlar veya hassas cilt tipine sahip olanlar, mutlaka en düşük konsantrasyonla başlamalıdır. İlk ay yalnızca haftada bir veya iki gece, bezelye büyüklüğünde bir miktar tüm yüze uygulanmalıdır. Cilt adapte oldukça, bu sıklık yavaşça artırılmalıdır.
2. Güneş koruması mutlaka kullanılmalıdır
Retinol, cildi güneşe karşı aşırı hassas hale getirir. Bu nedenle retinol kullanılan dönemde, hava kapalı dahi olsa, gündüzleri mutlaka yüksek faktörlü geniş spektrumlu bir güneş koruyucu kullanılmalı ve gün içinde yenilenmelidir.
3. Nem desteği, retinol rutininin vazgeçilmezidir
Retinol kullandığınız gecelerin ertesi sabahı ve retinol kullanmadığınız diğer gecelerde, cildin bariyerini onarıcı ve yatıştırıcı içeriklere öncelik verilmelidir. Ancak nemlendirici kullanımı da çok abartılmamalıdır, özellikle yağlı ciltlerde akne gelişimine neden olabilmektedir. Çok hassas cilde sahip olup retinol kullanmak isteyen kişiler için nemlendiriciyi hem retinol öncesi hem de retinol sonrası uygulamak, kuruluğu ve tahrişi ciddi oranda azaltacaktır.
4. Güçlü asitlerle retinolü bir arada kullanmayın
AHA ve BHA gibi peeling etkili asitler, glicolic asit ve benzoil peroksit içeren ürünler retinol ile birlikte kullanıldığında cilt bariyerini bozarak egzema benzeri reaksiyonlara neden olabilir. Bu güçlü aktifleri dermatoloğunuzla planlayarak farklı zamanlarda veya günlerde kullanmak en güvenli yoldur.
Retinol, cildin yenilenmesini destekleyen güçlü bir dermatolojik aktiftir. Ancak bilinçsiz kullanımında ciltte uzun süreli tahriş ve renk değişikliklerine neden olabilir.
Her bireyin cilt yapısının farklıdır. Sosyal medyada önerilen ürünlerin herkes için uygun olduğunu düşünmek büyük bir yanılgıdır. Cilt bakımı, kişiye özel bir süreçtir. Retinol gibi güçlü içerikler mutlaka dermatoloji uzmanı kontrolünde kullanılmalıdır.