ARA
Kilo vermek, çoğu insan için zorlu ve sabır gerektiren bir süreçtir. Pek çok kişi ‘Daha az ye, daha çok hareket et’ diye duyduğu klasik tavsiyelere rağmen istediği sonucu alamaz. Peki bunun sebebi ne olabilir? Aslında kilo vermeyi zorlaştıran sadece yediğimiz ve hareket ettiğimiz miktar değildir. Vücudumuzdaki hormonlar da bu sürecin en büyük belirleyicilerindendir.
Bu yazıda, kilo verme yolunda karşımıza en çok çıkan ve süreci zorlaştıran 5 hormon üzerinde duracağız: İnsülin, kortizol, leptin, tiroid hormonları ve kadınlarda östrojen-progesteron dengesi…
Bu hormonları tanıyarak, onların vücudumuzdaki rollerini anlamak, kilo verme sürecinde büyük bir fark yaratabilir. Ayrıca hormonlarınızı dengede tutacak yaşam tarzı önerileriyle kilo verme yolculuğunuzu destekleyebilirsiniz.
İnsülin, kan şekerini düzenleyen hormondur. Ancak yüksek ve sürekli yüksek insülin seviyeleri, yağ depolanmasını artırır ve yağ yakımını engeller. Özellikle şeker ve rafine karbonhidrat tüketimi insülinin sürekli yüksek kalmasına neden olabilir. Bu yüzden dengeli beslenmek ve kan şekerini ani yükseltip düşüren yiyeceklerden kaçınmak kilo vermede çok önemlidir.
Bedenimiz stresle mücadele etmek için kortizol üretir. Ancak kronik stres ve yetersiz uyku, kortizol seviyesinin sürekli yüksek kalmasına yol açar. Yüksek kortizol ise karın bölgesinde yağ depolanmasına ve iştah artışına sebep olur. Stres yönetimi, düzenli uyku ve meditasyon; kilo vermek isteyenlerin ihmal etmemesi gereken faktörlerdir.
Leptin, vücudumuzdaki yağ depolarından salgılanan ve beynimize ‘Artık tokuz’ mesajı veren hormondur. Fakat fazla kilo ve yanlış beslenme leptin direncine neden olur; yani beyin leptin sinyalini duyamaz, açlık hissi devam eder. Bu durum kilo vermeyi zorlaştırır. Doğru beslenme ve düzenli uyku leptin dengesini sağlamakta önemli rol oynar.
Tiroid bezi tarafından üretilen hormonlar metabolizmanın hızını belirler. Tiroid hormonlarının yetersiz çalışması (hipotiroidi), metabolizmayı yavaşlatır ve kilo vermeyi zorlaştırır. Halsizlik, üşüme, kilo alımı gibi belirtiler varsa mutlaka doktora başvurmak gerekir.
Kadınlarda östrojen ve progesteron hormonları, kilo kontrolünde önemli rol oynar. Özellikle menopoz öncesi ve sonrası dönemde östrojen dengesizliği, vücutta su tutulumuna ve yağ depolanmasına neden olabilir. Adet döngüsündeki dalgalanmalar da iştah ve enerji seviyesini etkiler. Hormonal denge için beslenme, egzersiz ve gerektiğinde uzman desteği önemlidir.
Kilo vermek sadece kalori saymak değil, aynı zamanda hormonlarımızı anlamak ve dengelemekle ilgilidir. İnsülin, kortizol, leptin, tiroid hormonları ve kadınlarda östrojen-progesteron dengesi kilo verme sürecinizi doğrudan etkiler. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, iyi uyku ve stres yönetimi ile bu hormonları kontrol altına alarak başarı şansınızı artırabilirsiniz.
