YAŞAM - ANNE - ÇOCUK

Çocuklara kural koymanın sırları

Çocuklar sınırların nerede başlayıp nerede bittiğini bilemezler. Onu yönetecek kadar benlikleri oluşmadığından, sınırlarının belirlenmesine ihtiyaç duyarlar. Yaşı kaçı olursa olsun çocuğunuz sınırlarını öğrenmeli. Bu nedenle kuralları ve sınırları belirlemenizde fayda var. Bu noktada uzman psikolog Merve Terim Çetin, sizler için önerilerini yazdı.

profil
Merve Terim Çetin
6.09.2016
Çocuklara kural koymanın sırları

Kuralları ve sınırları belirlemenizde fayda var, yaşı kaç olursa olsun, çocuğunuz sınırlarını bilmeli. Aksi takdirde, bilmediği sınırları delmeye çalışıp, kurallara karşı gelmeye çalışabilir. 

Disiplin, sınır koymak ve yanlış davranışı düzeltmek anlamına gelir. Çocukların kendi kendisini kontrol etmesi için bir araçtır. Bu kontroller, çocuğun, etrafında yetişkinler olmasa da, neyi, ne zaman yapacağını bilmesinde yardımcı olacak yollardır. 

Disiplinin amacı çocuğun sorumluluk sahibi, kendinden emin, kendi için düşünebilen, diğer bireylere özen gösteren ve hayatı keyifli bir şekilde yaşayan biri olmasına yardım etmektir. Uyguladığınız disiplin yöntemi, çocuğun kendine olan güvenini güçlü bir şekilde etkilemektedir. 

Tutarlı kurallar koyun

Disiplin sadece ceza değildir. Disiplin, kuralların konması ve uygulanmasıdır. Bunlar konusunda tutarlı olunmaz ise çocuğunuz kavram karmaşası yaşayabilir. Koyduğunuz kurallar çocuğun kapasitesini aşmamalıdır. Onun uygulayabileceği ve uyabileceği kurallar konmalıdır. Örneğin eve genelde geç gelen bir çocuğunuz varsa onun saat 17’de evde olmasını bekleyemezsiniz. Kural açık ve anlaşılır olmalıdır. Koyduğunuz kurallar çocuğa ne yapmamasını söylediği kadar ne yapması gerektiğini de söylemelidir. “Geç kalmayacaksın” yerine “19’da evde olacaksın” demek çok daha sağlıklı olacaktır. Kuralları koyduktan sonra tutarlı olunmalıdır. Kurallar anne ve babanın ruh haliyle değişirse, bu çocuğa kötü örnek olur. Bugün mutluyum seni affederim demek daha kolay gelse de, koyduğunuz kuralı uygulamak her zaman daha iyi sonuçlar doğurur. 

Kural koyulurken uygulanabilir olduğuna da dikkat etmelisiniz. “İnterneti 1 saat kullanabilirsin” diye bir kural koyduğunuzda, çocuğunuzu bu sınırı delmek zorunda bıraktığınız bir gerçek. Maalesef günümüzde televizyon ve internet çocukların çok zamanını alıyor. Günlük bir limit koymak yerine haftalık bir süre konarak, hem uygulanabilir bir kural koymuş, hem de çocuğunuzu bu sınırı delmek zorunda bırakmazsınız.

Kuralları önceden belirleyin

Çok uzun saatler bilgisayar başında olan bir çocuğun, aniden gelip bilgisayarını kapattığınızda bu sadece öfke yaratır. Önceden belirlediğiniz bir süre var ve çocuğunuz bu süreyi asmışsa bunun yaptırımının da önceden belirlenmesi gerekir. Kuralları koyarken mutlaka nedenlerini de açıklayarak, çocuğunuzdan nasıl bir davranış beklediğiniz konusunda da açık olun. Kuralları koyarken ve uygularken, bireysel farklılıklara saygı gösterilmelidir. Çocuklar her şeyi anne ve babası gibi düşünmek zorunda değildir. “Bizimle birlikte televizyon seyretmiyor” şikâyeti yapıcı değildir.  Çocuğunuz televizyonu değil, bilgisayarı tercih edebilir. Ama ailesiyle birlikte yemek yemelidir.

Çocuğunuzu dinlemeye ve neyi neden istiyor anlamaya çalışın. Kızdığınız zamanlarda ona belli etmeden, maskenizi takının. Seçtiğiniz çözümün her iki tarafında ihtiyaçlarına cevap vermesine dikkat edin. Anne ve babaların en iyi yöntemi deneme-yanılma yöntemidir. Daha önce kullandığınız ve işe yaramayan çözüm yöntemlerini denemek yerine, kendinize yeni çözüm yöntemleri yaratmaya çalışın. Bunları tekrarlayarak vakit kaybetmeden, sağlıklı çözümler yaratabilirsiniz. 

Olumlu yönlerini öne çıkarın

Ve unutmayın, her çocuğun bir olumlu yönü vardır.  Önemli olan bunu görmek ve çocuğunuza hissettirmektir. Çocuğunuzun olumlu davranışlarını fark ederek, onu desteklediğinizde bu davranışları daha sık sergilemeye başlayacağına emin olabilirsiniz.

Önceki ve Sonraki
Haberler
istanbul psikolog psikolog